Zaburzenia równowagi

Masz problemy z równowagą? To przypadłość, której nie możesz bagatelizować.

Choć większość tego typu chorób nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia i życia, jednak nieleczone znacznie zmniejszają komfort życia. Są również najczęstszą przyczyną upadków, które mogą skutkować poważnymi urazami.

Zaburzeniom równowagi zwykle towarzyszą zawroty głowy i inne dolegliwości, jak nudności, osłabienie, szumy w uszach czy problemy ze słuchem.

Co powoduje zaburzenia równowagi? Jaki mają związek z zawrotami głowy? Jak leczyć to schorzenie? W jaki sposób możesz sobie pomóc sam w domu? Czytaj dalej i dowiedz się więcej!

Skąd się biorą zaburzenia równowagi?

Zaburzenia równowagi potrafią być bardzo skomplikowanym problemem. Mogą być konsekwencją wielu schorzeń, przez co ich diagnostyka bywa trudna. Wielu kojarzy równowagę z błędnikiem, jednak za jej utrzymanie w ludzkim organizmie odpowiadają aż cztery układy:

Centralny układ nerwowy

Koordynuje ruchy ciała, wysyłając sygnały motoryczne do oczu oraz mięśni.

Układ przedsionkowy w uchu wewnętrznym

Wysyła do mózgu informacje o pozycji ciała w stosunku do otoczenia oraz o ruchach głowy.

System wzrokowy

Wskazuje położenie ciała w stosunku do innych obiektów.

Receptory czucia

Pomagają poruszać się bez utraty równowagi i potykania się. Znajdują się w wielu miejscach - w mięśniach, ścięgnach, a także stawach w obrębie całego ciała.

Przyczyny zaburzeń równowagi mogą być więc różne. Powodują je zazwyczaj:

zaburzenia ucha wewnętrznego, które mają bezpośredni związek z zawrotami głowy (około 50 % przypadków),
choroby neurologiczne,
utrata siły w mięśniach,
niedociśnienie tętnicze, czyli zbyt niskie ciśnienie,
objawy niepożądane stosowanych leków (np. leków na nadciśnienie, niektórych leków przeciwalergicznych),
niedobór witaminy D,
problemy z funkcjonalnością kręgosłupa,
zakażenie wirusami (m.in. bardzo rozpowszechnionym wirusem herpes simplex, czyli wirusem opryszczki),
zaburzenia psychologiczno-psychiatryczne.

Niestety, u 25% chorych cierpiących na zaburzenia równowagi nie udaje się jednoznacznie określić przyczyny schorzenia. Właśnie dlatego warto rozpocząć walkę z problemem już w momencie pojawienia się pierwszych objawów. W przypadku osób, które nie mają jeszcze poważnych problemów z utrzymaniem równowagi, ogromną rolę odgrywają ćwiczenia prewencyjne i rehabilitacja.

Warto pamiętać, że zaburzenia równowagi połączone z zawrotami głowy występujące nagle mogą być spowodowane ostrymi stanami, takimi jak udar, wylew, krwotok wewnątrzczaszkowy, problemy kardiologiczne lub ostre zapalenia narządów wewnętrznych. W takich sytuacjach niezbędna jest niezwłoczna pomoc lekarska.

Rozpoznanie i leczenie

Diagnostyka zaburzeń równowagi bywa prawdziwym labiryntem, w którym ciężko znaleźć właściwą drogę. Zazwyczaj w pierwszej kolejności przeprowadza się podstawowe badania, które mogą pomóc w odnalezieniu przyczyny. Są to:

USG Dopplera tętnic szyjnych i kręgowych,
próby błędnikowe,
ENG,
VNG (badanie potencjałów elektrycznych za pomocą elektrod przyłożonych do skroni),
rezonans magnetyczny,
tomografia głowy.

Niestety, w wielu wypadkach badania te nie przynoszą jednoznacznej odpowiedzi, a przyczyna istniejących problemów z równowagą pozostaje zagadką. W takiej sytuacji często należy jej szukać w problemach z funkcjonalnością kręgosłupa.

Mowa tu o szyjno-pochodnych zawrotach głowy (ang. cervicogenic vertigo). Przyczyna tego zaburzenia tkwi zwykle w braku odpowiedniej ruchomości poszczególnych segmentów kręgosłupa. Jak pokazują badania, główne segmenty kręgosłupa wpływające na krążenie w obrębie głowy to C1, C2 i C3 - rzadziej segmenty z niższych partii szyi.

Jeśli przyczyną zaburzeń równowagi są wyżej wymienione problemy z kręgosłupem, objawy będą w dużej mierze zależeć od ułożenia głowy. W niektórych pozycjach będą się one nasilać, w innych - ustępować.

Niektóre gabinety fizjoterapeutyczne są wyposażone w zaawansowane technologicznie platformy balansowe, które pozwalają fizjoterapeucie zdiagnozować stan pacjenta m.in. dzięki określeniu różnicy siły mięśniowej między prawą i lewą nogą. Taka diagnoza pozwala następnie zaplanować treningi dla pacjenta.

Leczenie zaburzeń równowagi w przypadku problemów szyjopochodnych opiera się przede wszystkim na metodach zachowawczych. Aby wykluczyć przeciwskazania do pracy z pacjentem, na początek wykonuje się testy bezpieczeństwa (test na niewydolność krążenia podstawno-kręgowego oraz testy stabilności C1 i zęba C2). Następnie, można przystąpić do leczenia.

Bazuje się tu na różnych typach terapii, które pozwalają zwiększyć komfort życia chorego. Należą do nich techniki manipulacji i mobilizacji kręgosłupa szyjnego, techniki tkanek miękkich, terapia czaszkowo-krzyżowa, a także ćwiczenia propriocepcji kręgosłupa szyjnego i głowy.

W leczeniu zaburzeń równowagi i zawrotów głowy o podłożu szyjnym fizjoterapeuta zwraca szczególną uwagę na kręgi C1, C2 i C3 oraz mięśnie: mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy, mięsień długi szyi, mięsień skrzydłowy przyśrodkowy i boczny, jak również staw skroniowo-żuchwowy.

Wymienione wyżej struktury często ulegają dysfunkcjom, które mają istotny wpływ na powstawanie zaburzeń równowagi. Ich terapia często przynosi rezultaty i oczekiwaną ulgę.

Domowe wspomaganie przy użyciu odpowiednich poduszek oraz ćwiczeń równowagi

Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że trening równowagi można wykonywać w domu, i to nie tylko w przypadkach, gdy pojawiają się problemy z jej utrzymaniem. Ćwiczenia równowagi powodują poprawę balansu ciała, koordynacji, wspomagają czucie głębokie, a także zwiększają świadomość ciała. Są wskazane dla osób w każdym wieku w celu ochrony przed upadkami i ich skutkami.

Chcesz rozpocząć trening równowagi i nie wiesz, jak to zrobić? Sięgnij po odpowiednie przyrządy - trenażery równowagi. Ich stosowanie ułatwi Ci ćwiczenia, a także zwiększy ich intensywność i skuteczność. Opierają one swoje działanie na niestabilnym kształcie lub budowie, przez co powodują ciągłą potrzebę balansowania ciałem, co wzmacnia poczucie równowagi, a także koordynację i siłę mięśni.

Dla osób rozpoczynających ćwiczenia równoważne polecamy najbardziej stabilne przyrządy, takie jak np. MOTR Balanced Body. Daje on duże możliwości treningowe w domu i świetnie wspomaga pracę nad równowagą. Ten kompaktowy przyrząd zmieści się nawet w małym mieszkaniu, a pozwala na przeprowadzenie kompleksowego treningu funkcjonalnego.

Bardzo popularna i stosowana często przez trenerów fitness jest również piłka do ćwiczeń typu BOSU (BOth Side Up) - Sissel Fit-Dome Sport. To wielofunkcyjny, a także wytrzymały przyrząd w kształcie połowy piłki z zestawem elastycznych linek. Można na nim ćwiczyć na wiele sposobów, poprawiając balans i koordynację ciała, a także wzmacniając mięśnie i kondycję fizyczną.

Warto zwrócić uwagę również na Oov Balanced Body - nowoczesny trener równowagi do stymulacji mięśni głębokich. Wymusza on ciągłe balansowanie ciałem, aktywując mięśnie głębokie tułowia, odpowiadające za stabilizację i kondycję kręgosłupa.

Co ciekawe, równowagę możesz ćwiczyć również podczas codziennych czynności, w trakcie siedzenia. Świetnie sprawdzą się tu takie przyrządy jak Sissel Sitfit oraz Sissel Balancefit. Pozwalają one na siedzenie dynamiczne, które poprawia równowagę i koordynację ruchową.

Jak widzisz, zaburzenia równowagi to schorzenie, przy którym nie zostaniesz bez pomocy. Wykorzystaj pomoc wykwalifikowanych terapeutów i uzupełnij ją treningiem na skutecznych trenażerach równowagi, aby pokonać problem!